Irena Lechowa to postać znacząca w polskiej etnografii, której życie i praca pozostawiły trwały ślad w dziedzinie badań kulturowych. Urodziła się 17 sierpnia 1924 roku w Białymstoku i w symboliczny sposób zakończyła swoje życie w tym samym dniu, 17 sierpnia 1991 roku, w Łodzi.
Jako etnografka Irena Lechowa była aktywną pracowniczką Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, miejsca, które stało się dla niej nie tylko miejscem pracy, ale i pasji odkrywania bogactwa tradycji i kultury ludowej. Jej zaangażowanie w badania nad polskim folklorem oraz kultura ludowa sprawiły, że zyskała uznanie w środowisku akademickim.
Była również członkinią Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, organizacji, która promuje badania nad kulturą ludową i tradycyjną w Polsce, co podkreśla jej silne zaangażowanie w rozwój etnologii w kraju.
Życiorys
Irena Lechowa była córką Mikołaja Sochonia oraz Nadziei z Rajeckich. W okresie od 1938 do 1939 roku uczęszczała do prywatnego Gimnazjum i Liceum im. Henryka Sienkiewicza. Swoje wykształcenie średnie uzyskała na Liceum im. H. Sienkiewicza w Białymstoku, gdzie zdobła maturę w 1947 roku. Następne lata poświęciła na studia z zakresu pedagogiki na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Łódzkiego.
W 1952 roku zdobyła tytuł magistra filozofii w dziedzinie pedagogiki społecznej, dzięki pracy pt. Sprawa kobieca w twórczości Elizy Orzeszkowej. Irena podjęła także studia z zakresu etnografii, co zaowocowało uzyskaniem magisterium na podstawie pracy zatytułowanej Ekonomiczne i społeczne podstawy tkactwa chałupniczego w Dłutowie, powiat łaski.
W roku 1950 zawarła związek małżeński z Józefem Lechem, który był etnografa i pedagogiem. Z tego związku przyszła na świat ich jedyna córka, Maria Lech Schmidt, znana anglistka. Irena Lechowa była osobą niezwykle odznaczaną; w 1975 roku uhonorowana została Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a także licznymi innymi nagrodami i wyróżnieniami.
Zmarła 17 sierpnia 1991 roku w Łodzi, gdzie też została pochowana.
Praca zawodowa
„W trakcie swojego okresu studenckiego Irena Lechowa zdecydowała się na podjęcie pracy w Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Łodzi. Początkowo jej zadania obejmowały realizację prac zleconych, jednak szybko zyskała uznanie i awansowała na stanowisko asystentki, a później kierowniczki Działu Gospodarstwa Domowego. Jej determinacja i umiejętności pozwoliły jej na dalszy rozwój kariery zawodowej, co zaowocowało awansem na adiunkta oraz kierowniczkę Działu Tkactwa.
Od 1967 roku Lechowa pełniła ważną funkcję dozorczyni Działu Wierzeń, Obrzędów i Folkloru, które zajmowała aż do momentu przejścia na emeryturę w 1985 roku. Jej wkład w działalność muzeum był znaczący, a efekty pracy można było znaleźć w publikacjach w „Pracach i Materiałach Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Etnograficzna” oraz w innych łódzkich wydawnictwach poświęconych etnografii.
W trakcie swojej kariery Irena Lechowa zaprezentowała opracowaną przez siebie koncepcję monografii regionu łódzkiego na Drugiej Ogólnopolskiej Sesji IHKM PAN, która odbyła się w Łodzi. Przeprowadziła również różnorodne badania terenowe, co przyczyniło się do jej renomy w środowisku naukowym. Jej największą pasją były obrzędy, wierzenia ludowe oraz folklor.
W 1955 roku objęła stanowisko sekretarza Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, co z kolei naprowadziło ją na drogę skarbnika oddziału łódzkiego PTL. W latach 1976 – 1986 była także członkinią Zarządu Głównego, co świadczy o jej zaangażowaniu i ważnej roli w polskim ludoznawstwie.
Wybór publikacji
Oto wyjątkowy zbiór publikacji, które były dziełem Ireny Lechowej, cenionej postaci w dziedzinie etnologii i folklorystyki.
- tkacze grocholiccy, publikacja z Prac i Materiałów MAiE S. Etnogr. z 1966 roku,
- zwyczaje i wierzenia doroczne w Łowieckim, Prace i Mater. MAiE S. Etnogr. tom 11, wydane w 1967 roku,
- badania nad tradycyjnymi obrzędami i zwyczajami Ziemi Łódzkiej, również w Pracach i Mater. MAiE S. Etnogr. z 1967 roku,
- pozycja Reymonta wobec kultury ludowej, publikacja wydana przez Łódzkie Towarzystwo Naukowe w 1968 roku,
- szopka kukiełkowa z powiatu limanowskiego, kolejna publikacja w Pracach i Mater. MAiE S. Etnogr. z 1970 roku,
- zagadnienie przemian kulturowych w rozważaniach nad założeniami monografii etnograficznej rejonu łódzkiego, 1973,
- zbiory Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, opublikowane przez Krajową Agencję Wydawniczą w 1981 roku.
Przypisy
- a b c d AnnaA. Kowalska-Lewicka, Etnografowie i ludoznawcy polscy. Sylwetki, szkice biograficzne. Tom pierwszy, AnnaA. Kowalska-Lewicka (red.), 2002 r. Brak numerów stron w książce
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Zbigniew Paszta | Krzysztof Bielawski (chemik) | Krzysztof Sibilski | Wojciech Tomasik | Maria Renata Mayenowa | Barbara Czarniawska | Józef Maroszek (historyk) | Narcyz Łubnicki | Oktawiusz Jurewicz | Danuta Kałuszko | Wiktor Osiatyński | Romuald Huszcza | Zygmunt Szmit | Cezary Kuklo | Antoni Mironowicz | Tomasz Mojsik | Alfons Zielonko | Ryszard Wroczyński | Marek Konarzewski | Tomasz Cieślak (matematyk)Oceń: Irena Lechowa