Henryk Koczara, znany z niezwykłej kariery wojskowej, przyszedł na świat 21 stycznia 1921 roku w Białymstoku. Przez całe swoje życie poświęcił się służbie wojskowej oraz działalności politycznej.
Uznawany za generała dywizji w ludowym Wojsku Polskim, Koczara odegrał znaczącą rolę w historii militarnej kraju. Jego śmierć miała miejsce 15 sierpnia 2006 roku w Warszawie, kończąc bogatą i pełną wydarzeń karierę.
Warto również zaznaczyć, że był aktywnym członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR), co miało znaczący wpływ na jego działalność polityczną i wojskową w powojennej Polsce.
Życiorys
Henryk Koczara był synem Władysława, który pracował jako księgowy w kasach urzędów skarbowych oraz Jadwigi z Grzybowskich. Uczył się w szkole powszechnej w Białymstoku w latach 1927–1931, a następnie kontynuował naukę w państwowym gimnazjum. Po przeniesieniu ojca do Lipna, Henryk kontynuował edukację w tym mieście.
W 1939 roku zdał maturę w Liceum Ziemi Kujawskiej we Włocławku. W okresie II wojny światowej podjął pracę jako robotnik w Fabryce Papieru i Celulozy z siedzibą w Włocławku. Po wysiedleniu jego rodziny w październiku 1940 roku przeszedł przez obozy przesiedleńcze znajdujące się w Łodzi oraz Chełmie.
W styczniu 1941 roku Henryk, w towarzystwie swojej rodziny, osiedlił się we wsi Cichostów w powiecie Radzyń Podlaski. Po przeprowadzce zdobył zatrudnienie jako pracownik kontraktowy w księgowości w Urzędzie Podatkowym w Hrubieszowie, a następnie podjął pracę w Powiatowej Spółdzielni Rolniczo-Handlowej. W końcu, w dniu 26 sierpnia 1944 roku, zdecydował się wstąpić do ludowego Wojska Polskiego.
Wykształcenie
Henryk Koczara zdobył swoje wykształcenie w kilku instytucjach edukacyjnych, które miały znaczący wpływ na jego rozwój osobisty i zawodowy. W 1939 roku rozpoczął naukę w Liceum Ziemi Kujawskiej we Włocławku, gdzie zyskał podstawowe wykształcenie średnie.
Po zakończeniu II wojny światowej wybrał się do Oficerskiej Szkoły Artylerii w Chełmie, kształcąc się w zakresie wojskowym. Jego dalsza edukacja miała miejsce na Wydziale Prawa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie uzyskał stopień magistra prawa w 1959 roku.
W 1975 roku ukończył dwutygodniowy Kurs Centralny Kadry Kierowniczej przy Centrum Doskonalenia Kadr Komitetu Centralnego PZPR. Następnie, w 1976 roku, kontynuował naukę na Wyższym Kursie Akademickim przy Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR im. K. Woroszyłowa w Moskwie, poszerzając swoje umiejętności i wiedzę w dziedzinie wojskowości i administracji.
Przebieg służby
Henryk Koczara miał bogaty przebieg służby wojskowej, który obejmował różne stanowiska od września 1944 do kwietnia 1986 roku. Jako zastępca dowódcy plutonu ds. polityczno-wychowawczych w Oficerskiej Szkole Artylerii w Chełmie, rozpoczął swoją karierę, pełniąc tę funkcję przez niemal półtora roku. Następnie, w kwietniu 1945 roku, objął stanowisko zastępcy dowódcy baterii ds. polityczno-wychowawczych, gdzie jego działania miały miejsce w Chełmie, Olsztynie oraz Toruniu, aż do września 1946 roku.
Kolejnym etapem kariery Koczary była rola zastępcy dowódcy dywizjonu ds. polityczno-wychowawczych, która trwała do września 1948 roku. Następnie, w październiku 1948 roku, został zastępcą komendanta ds. politycznych w Oficerskiej Szkole Artylerii Przeciwlotniczej w Koszalinie. Jego zaangażowanie w wydział polityczny kontynuował w Oficerskiej Szkole Artylerii nr 2 w Olsztynie do grudnia 1952 roku.
W grudniu 1952 roku Koczara ponownie przeniósł się do Torunia, gdzie pełnił funkcję zastępcy komendanta ds. politycznych i szefa wydziału politycznego do listopada 1956 roku. W tym czasie, jako zastępca dowódcy ds. politycznych i szef wydziału politycznego w 12 Dywizji Zmechanizowanej w Szczecinie, współpracował z wieloma wysokimi dowódcami, w tym z gen. bryg. Wojciechem Jaruzelskim.
Od listopada 1960 roku do lutego 1964 roku Koczara był zastępcą dowódcy ds. politycznych w 1. Korpusie Obrony Przeciwlotniczej Obszaru Kraju w Warszawie, gdzie kierował działaniami w obszarze polityki wojskowej w tym korpusie, dowodzonym przez gen. bryg. pil. Romana Paszkowskiego oraz gen. bryg. pil. Władysława Jagiełłę.
W lutym 1964 roku Koczara awansował na zastępcę dowódcy Wojskowego Okręgu Warszawskiego, sprawując tę funkcję do września 1969 roku, kiedy to dowódcami okręgu byli kolejno gen. dyw. Czesław Waryszak i gen. dyw. Zygmunt Huszcza.
W dalszym ciągu jego kariery, od września 1969 do lipca 1972 roku, sprawował stanowisko komendanta Wojskowej Akademii Politycznej im. Feliksa Dzierżyńskiego w Warszawie. Po tym czasie Koczara został zastępcą szefa Głównego Zarządu Politycznego WP, gdzie pełnił funkcję szefa Zarządu I Organizacyjnego do maja 1980 roku, a jego przełożonym był wówczas gen. broni Włodzimierz Sawczuk.
W maju 1980 roku Koczara awansował na I zastępcę szefa Głównego Zarządu Politycznego WP, pozostając w tej roli do lutego 1983 roku, gdy na czoło Zarządu WP stał gen. broni Józef Baryła.
W lutym 1983 roku Koczara został mianowany attaché wojskowym, morskim i lotniczym Ambasady PRL w Moskwie, gdzie służył do kwietnia 1986 roku. Po przejściu na emeryturę 11 listopada 1986 roku, zakończył swoją służbę wojskową, która trwała w sumie 42 lata, z czego 18 lat w stopniu generalskim.
Awanse
Henryk Koczara przeszedł znaczącą ścieżkę awansów wojskowych, która ukazuje jego postępującą karierę w strukturach armii. Poniżej przedstawiamy chronologię jego awansów:
- 15 kwietnia 1945 – podporucznik w korpusie oficerów artylerii,
- 7 maja 1946 – porucznik w korpusie oficerów polityczno-wychowawczych,
- 17 grudnia 1946 – awans na stopień kapitana,
- 22 lipca 1948 – otrzymanie stopnia majora,
- 1 lipca 1952 – podpułkownik,
- 1 października 1958 – pułkownik,
- 9 października 1968 – generał brygady (akt nominacyjny wręczony 12 października 1968 w Belwederze przez przewodniczącego Rady Państwa PRL marszałka Polski Mariana Spychalskiego),
- 7 października 1976 – generał dywizji (akt nominacyjny otrzymany 11 października 1976 w Belwederze od I sekretarza Komitetu Centralnego PZPR Edwarda Gierka, w obecności przewodniczącego Rady Państwa prof. Henryka Jabłońskiego).
Działalność partyjna
Henryk Koczara był działaczem PPR i PZPR, który wielokrotnie błyszczał w strukturach partyjnych. Wybierany do władz zarówno w jednostkach wojskowych, jak i w centralnych instytucjach Ministerstwa Obrony Narodowej. Szczególnie znaczące było jego powołanie na V Zjeździe PZPR w 1968 roku, gdzie znalazł się w gronie członków Centralnej Komisji Rewizyjnej PZPR.
Podczas VII Zjazdu PZPR w 1975 roku, a następnie na VIII Zjeździe PZPR w 1980, ponownie zdobył mandaty, tym razem w Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej, w której pozostawał aż do IX Zjazdu PZPR, który odbył się w lipcu 1981 roku. Jego zaangażowanie nie ograniczało się jedynie do roli partyjnej, gdyż w latach 1980-1981 pełnił także funkcję członka Prezydium Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej.
Koczara był również członkiem Państwowej Komisji Wyborczej w wyborach do Sejmu PRL VIII kadencji, które miały miejsce w 1980 roku. Angażował się także w prace Komitetu Społeczno-Politycznego Rady Ministrów, co podkreśla jego aktywną rolę w polityce tamtych lat.
Po długotrwałej chorobie, zmarł 15 sierpnia 2006 roku w Warszawie. Jego ceremonia pogrzebowa miała miejsce 24 sierpnia 2006 roku, a ostatnie pożegnanie odbyło się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera I urnowa-7-14) w Warszawie. W imieniu towarzyszy służby, pożegnanie Zmarłego wygłosił gen. bryg. w stanie spoczynku prof. Mieczysław Michalik. W pogrzebie uczestniczył m.in. były Prezydent RP gen. Wojciech Jaruzelski.
Życie prywatne
Henryk Koczara spędzał swoje życie w stolicy Polski, Warszawie. Jego życie osobiste od 1943 roku było związane z Heleną Romanowicz, która urodziła się w 1923 roku, a zmarła w 2013 roku. Para wychowała razem dwie córki: Danutę oraz Krystynę.
Odznaczenia
Henryk Koczara otrzymał wiele znakomitych odznaczeń za swoje zasługi. Oto szczegółowa lista nagród, które miał zaszczyt otrzymać:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1969),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1963),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1958),
- Order Sztandaru Pracy II klasy (1978),
- Srebrny Krzyż Zasługi (dwukrotnie – 1945 i 1946),
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (1954),
- Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974),
- Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984),
- Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” (1968),
- Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
- Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
- Medal „Za udział w walkach o Berlin” (1970),
- Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1974),
- Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
- Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
- Srebrna Odznaka „Za Zasługi w Ochronie Granic PRL” (1978),
- Złota Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża I stopnia,
- Odznaka „Zasłużony Działacz SZMW”,
- Medal 100 lat ruchu robotniczego w Polsce (1982),
- Złota Odznaka honorowa „Zasłużony dla Warmii i Mazur” (1967),
- Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1970),
- Order Czerwonej Gwiazdy (ZSRR, 1984),
- Order Wojny Ojczyźnianej I klasy (ZSRR, 1968),
- Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR, 1947),
- Medal jubileuszowy „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR, 1985),
- Medal „Za umacnianie braterstwa broni” (ZSRR, 1980),
- Medal „Za umacnianie Braterstwa Broni” (Bułgaria, 1980).
Przypisy
- a b Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 27.11.2019 r.]
- Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990, tom I: A–H, Toruń 2010, s. 192.
- a b Janusz Królikowski: Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990. T. II: I-M. Toruń: Adam Marszałek, 2010, s. 190–193. ISBN 978-83-7611-800-0.
- Żołnierz Wolności, 16.12.1982 r., s. 1.
- Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 3, 30.04.1970 r., s. 9.
- Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, nr 3, 15.05.1967 r., s. 4.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Ewa Hołuszko | Paweł Krutul | Jacek Żalek | Adam Babul | Stefan Żmijko | Maciej Żywno | Roman Malinowski | Krzysztof Bondaryk | Karol Pilecki | Aleksander Smolar | Wacław Białkowski | Mieczysław Mietkowski | Gilbert Okulicz-Kozaryn | Salomon Weinzieher | Beata Siemieniako | Mariusz Gromko | Maksim Litwinow | Tadeusz Pławski | Damian Raczkowski | Jarosław MatwiejukOceń: Henryk Koczara