Mirosława Marcheluk

---

Życiorys

W 1960 roku Mirosława Marcheluk zakończyła naukę w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. Jej kariera artystyczna rozpoczęła się w Teatrze Ziemi Opolskiej w Opolu, gdzie występowała w latach 1960-1962. Następnie, od 1962 do 1964 roku, była częścią zespołu Teatru 7.15, a później należała do Teatru im. Stefana Jaracza (1964–1974) oraz Teatru Nowego (1974–1993 i 2003–2010).

W obrębie swojego dorobku artystycznego, Mirosława Marcheluk zagrała w ponad stu rolach teatralnych oraz w około dwudziestu produkcjach Teatru Telewizji. Jej talent miał okazję rozwijać się pod okiem znakomitych reżyserów, takich jak Kazimierz Dejmek, Jerzy Grzegorzewski, Bohdan Korzeniewski, Filip Bajon, Maria Kaniewska, Barbara Fijewska, Halina Machulska oraz Eugeniusz Korin.

W latach 1990–1993 oraz 2008–2010 pełniła funkcję dyrektora Teatru Nowego w Łodzi. Ponadto, była wykładowcą na Wydziale Aktorskim PWSFTviT w Łodzi, na Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, a także w Wyższym Seminarium Duchownym w Łodzi (więcej informacji na stronie www Seminarium) oraz w WSKSiM w Toruniu.

W trakcie swojej kariery artystycznej była wielokrotnie wyróżniana za swoje osiągnięcia. Na XII Kaliskich Spotkaniach Teatralnych (1982) otrzymała nagrodę za rolę Izabeli w sztuce „Miarka za miarkę” autorstwa Szekspira. Kolejne wyróżnienia to XXIX KST, gdzie zagrała Kobietę bez imienia w przedstawieniu „Bonjur Marcel D.” w reżyserii Jerzego Sitarza. W 1993 roku została uhonorowana II nagrodą na Przeglądzie Indywidualnej Twórczości Aktorskiej w Łodzi za spektakl „Dariusz Cornelli van der Floris z listami Hieronima Gratusa Moskorzowskiego znaleziony” oraz uzyskała nagrodę z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru w 2004 roku.

Wśród jej ról znalazły się znaczące postaci, takie jak Gertruda w „Hamlecie” Szekspira w reżyserii Kazimierza Dejmka oraz Siostra Przełożona w sztuce „Chłopcy” Grochowiaka. Jest również laureatką nagrody za najlepszą pierwszoplanową rolę kobiecą na 8. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku w 1981 roku. Odgrywała postać Anieli Szmańdówny, siostry Michała (Janusz Gajos) w filmie „Wahadełko” w reżyserii Filipa Bajona.

Od roku 2019 Mirosława Marcheluk zasiada w Radzie Artystyczno-Programowej Teatru Nowego w Łodzi.

Życie prywatne

Mirosława Marcheluk była żoną Henri Poulaina, francuskiego scenografa, który żył w latach 1921–1978. Ich związek był ważnym elementem jej życia prywatnego, jednak po pewnym czasie zdecydowała się na nowy etap w swoim życiu. Później związała się z aktorem Ryszardem Mrozem, co wpłynęło na jej dalsze losy zawodowe i osobiste.

Filmografia

Oto szczegółowa filmografia Mirosławy Marcheluk, która obejmuje różnorodne role filmowe i telewizyjne, które zrealizowała w ciągu swojej kariery.

Rola filmowe i telewizyjne
Rok	Tytuł	Reżyser	Rola
1960	Zezowate szczęście	Andrzej Munk	–
1976	Zdjęcia próbne	Agnieszka Holland	lekarka Krystyna, żona Stefana
1977	Wodzirej	Feliks Falk	Danka, żona Lutka Danielaka
1981	Wahadełko	Filip Bajon	Aniela Szmańdówna
1982	Klakier	Janusz Kondratiuk	sąsiadka Poli i Jerzyka w hotelu
1982	Popielec	Ryszard Ber	Kurganka
1983	Niedzielne igraszki	Robert Gliński	„Głupia Blacha”
1984	Umarłem, aby żyć	Stanisław Jędryka	Maria Bruzdowa
1984	Seksmisja	Juliusz Machulski	Doradca Jej Ekscelencji
1984	Engagement	Filip Bajon	kobieta w wizjach Ewki
1986	Biała wizytówka	Filip Bajon	Missy
1986	Na kłopoty… Bednarski	Paweł Pitera	Helga Gerhard, żona jubilera
1987	Komediantka	Jerzy Sztwiertnia	krawcowa Sowińska
1987	Prywatne śledztwo	Wojciech Wójcik	alkoholiczka, sąsiadka Rafała Skoneckiego
1987	Magnat	Filip Bajon	Missy
1989	Janka	Janusz Łęski	zakonnica (odc. 6)
1989	Żelazną ręką	Ryszard Ber	Anna Jagiellonka
1989	Kanclerz	Ryszard Ber	Anna Jagiellonka
1989	Bal na dworcu w Koluszkach	Filip Bajon	–
1990	W piątą stronę świata	Julian Dziedzina	Joanna Olska
1990	Pantarej	Krzysztof Sowiński	matka Pantareja
1990	Ucieczka z kina „Wolność”	Wojciech Marczewski	dziennikarka na spotkaniu z cenzorem
1990	Dziewczyna z Mazur	Julian Dziedzina	Barbara Darska
1990	Pogrzeb kartofla	Jan Jakub Kolski	Andrzejewska
1991	Maria Curie	Michel Boisrond	Henriette Perrin
1991	Skarga	Jerzy Wójcik	urzędniczka, koleżanka Stefanii Stawickiej
1992	Kawalerskie życie na obczyźnie	Andrzej Barański	matka Reginy
1995	Pokuszenie	Barbara Sass	przeorysza
2000	Bajland	Henryk Dederko	właścicielka mieszkania Horoszków
2000	Stara kobieta wysiaduje	Filip Bajon	Stara kobieta
2001	Cisza	Michał Rosa	okulistka
2002	Przedwiośnie	Filip Bajon	Turzycka
2008	Rysa	Michał Rosa	Nastka, przyjaciółka Żółwieńskich
2016	Smoleńsk	Antoni Krauze	matka dowódcy Tu-154

Odznaczenia i nagrody

Lista odznaczeń i nagród, które zdobyła Mirosława Marcheluk, pokazuje jej ważny wkład w polską kulturę i sztukę. Oto szczegółowy przegląd:

• 1981: Nagroda za pierwszoplanową rolę kobiecą na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych,
• 1982: Kalisz – XII KST – nagroda za rolę Izabeli w „Miarce za miarkę” Szekspira z Teatru Nowego w Łodzi,
• 1987: Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
• 1989: Kalisz – XXIX KST – wyróżnienie za rolę Kobiety bez imienia w przedstawieniu „Bonjur Marcel D.” Jerzego Sitarza w Teatrze Nowym w Łodzi,
• 1993: Łódź – I Konkursowy Przegląd Indywidualnej Twórczości Aktorskiej – II nagroda za spektakl „Dariusz Cornelli van der Floris z listami Hieronima Gratusa Moskorzowskiego znaleziony”,
• 2004: Łódź – nagroda prezydenta Łodzi z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru za role: Gertrudy w „Hamlecie” Shakespeare’a i Siostry Przełożonej w „Chłopcach” Grochowiaka w Teatrze Nowym w Łodzi,
• 2008: Odznaka „Za Zasługi dla Miasta Łodzi”,
• 2009: dwukrotnie odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i społecznej,
• 2014: Złoty Krzyż Zasługi Archidiecezji Łódzkiej,
• 2018: Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości nadany przez Premiera RP Mateusza Morawieckiego za wybitne zasługi w dziedzinie kultury i sztuki,
• 2019: Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” z okazji 70-lecia Teatru Nowego w Łodzi.

Każde z tych wyróżnień potwierdza jej talent oraz zaangażowanie w życie społeczne i artystyczne w Polsce.

---

Oceń: Mirosława Marcheluk

---