Andrzej Babiński (poeta)

---

Życiorys

Andrzej Babiński, znany poeta, przyszedł na świat w Białymstoku. Jego dzieciństwo przypadające na okres II wojny światowej spędził w białostockiej wsi. Poetycki rozwój Andrzeja jest ściśle związany z Poznaniem, gdzie związał swoje życie artystyczne. Od 1957 do 1961 roku studiował filozofię na sekcji psychologicznej Wydziału Filozoficznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, jednak prawie na samym końcu studiów magisterskich podjął decyzję o rezygnacji.

Pierwsze wiersze Babińskiego sięgają roku 1954. Jego utwory pojawiały się głównie w prasie literackiej, takiej jak „Poezja”, „Radar” czy „Nurt”, a także w wielu czasopismach studenckich. W latach 1972–1974 działał jako współredaktor poznańskiego czasopisma „Nowy Dzwonek Poranny”.

Andrzej miał bliskie relacje z takimi twórcami jak Edward Stachura, Ryszard Milczewski-Bruno, oraz Wincenty Różański. Głęboko przeżył utratę Stachury, której tragicznej śmierci poświęcił jeden ze swych najbardziej rozpoznawalnych utworów zatytułowany „Nad grobem Stachury”.

W 1975 roku zadebiutował tomem poezji „Z całej siły”, który przyniósł mu Nagrodę „Peleryny” w gdańskim Konkursie „Czerwonej róży” w 1976 r. Kolejny tom zatytułowany „Znicze” ukazał się w 1977 roku i w kolejnym roku otrzymał Medal Galerii Nowej w Poznaniu.

Był laureatem wielu prestiżowych nagród, takich jak Konkurs IV Dnia Poezji (Warszawa 1969), Turniej Wiersza o Poznaniu i Wielkopolsce (1975), „Zielona Waza” (1976), jak i konkursu „U źródeł nowego wieku” (1977).

Andrzej Babiński zmarł tragicznie, skacząc z mostu Marchlewskiego w Poznaniu, dzisiaj znanego jako most Królowej Jadwigi. Śledztwo wykluczyło wszelkie podejrzenia o morderstwo. Prokurator Rejonowy w Poznaniu stwierdził, że „Jego samobójstwo było niewątpliwie wynikiem skumulowania się dwóch czynników, a mianowicie choroby psychicznej i postawy twórczej”. Ostatecznie został pochowany na Cmentarzu Junikowskim w Poznaniu, gdzie spoczął w polu 35-4-1-19.

Twórczość

Wiersze Andrzeja Babińskiego wykazują znaczną różnorodność tematyczną. Obok tkliwych i nostalgicznych utworów, poświęconych zarówno Poznaniowi, jak i niespełnionej miłości do Krystyny Orłow, pojawiają się również dzieła, w których wyczuwalne są motywy okrucieństwa i śmierci.

Poeta zmagał się z chorobą psychiczną, jaką była schizofrenia paranoidalna, co w istotny sposób ograniczało jego możliwości twórcze. W jego utworach często przewijają się wizje katastroficzne, w których próbuje on stawić czoła śmierci oraz odrzuceniu. Przykładem jest wiersz z 1969 roku zatytułowany „*** [Tylko mi Ziemi całej…]”, w którym możemy dostrzec:

Odcięty i zapadły z metropolią w podziemiach / na próżno wołam SOS / Już głosem obłąkanego wołam Nikt nie śpieszy z pomocą…

W dziesięć lat po śmierci przyjaciela, Edwarda Stachury, Babiński wyraża swoją bezsilność i zrezygnowanie:

Utraciłem przyjaciela. teraz jestem przydrożnym kamieniem. Być nim nie chcę. Podłożę pod niego cała ziemię.

Utwory Babińskiego są dość skomplikowane w odbiorze i wymagają od czytelnika dużego skupienia oraz uwagi. Równocześnie spora część jego wierszy jest przesiąknięta romantyzmem i subtelną erotyką, jak chociażby w utworze „*** (Rosa na nasturcjach się stęcza…)”:

Rosa na nasturcjach się stęcza / Ptaki w twój ogród zlatują / Kwiaty rozkwitły gdy patrzyłaś na mnie uśmiechnięta / W cichości twoich oczu czułych (…) W rozłące często ty jedna znasz mój adres / A ja bez twego zdjęcia nie wyruszam w podróże / Oczyma swymi na niebie zapaliłaś wspólną nam gwiazdę / I znów mam próg i klamkę i ciebie na dłużej.

Babiński pisał również wiersze, które nawiązywały do miejsc jego pobytu, takich jak „Poznań”, „Wieś” oraz „Na dworcu we Wrocławiu”.

Dzieła

Andrzej Babiński, jako poeta, pozostawił po sobie bogaty zbiór dzieł, które odzwierciedlają jego artystyczny rozwój oraz tematykę poruszaną w jego utworach. Poniżej znajdują się tomiki, które zostały wydane za jego życia:

• „Z całej siły” (seria „V generacja”, 1975),
• „Znicze” (1977),

Po śmierci autora opublikowano także kilka tomików, które ukazują jego dorobek literacki:

• „Znicze i inne wiersze (1954-1983)” (1985),
• „Uwierzenie moje” (2000).

---

Oceń: Andrzej Babiński (poeta)

---