Salomea Deszner, znana również pod nazwiskiem Teschner lub Teszner, była wybitną postacią polskiej sceny artystycznej. Urodziła się w 1759 roku w Białymstoku, a swoje życie zakończyła 20 marca 1806 roku w Grodnie.
W swojej karierze pełniła rolę aktorki i śpiewaczki, zyskując uznanie dzięki umiejętnościom w odgrywaniu ról amantek oraz subretek.
Salomea Deszner była także antreprenerką, co świadczy o jej wszechstronnych talentach i przedsiębiorczym duchu, który przyczynił się do rozwoju kultury teatralnej w Polsce tamtych czasów.
Życiorys
Salomea Deszner, córka nadwornego tapicera, swoje dzieciństwo oraz młodość spędziła na dworze hetmana Branickiego. Jej debiut artystyczny miał miejsce w 1777 roku w warszawskim Teatrze Narodowym, gdzie występowała w takich dziełach jak: Mina Barnhelm, Amant, Autor i Sługa oraz Krętolewicz.
Deszner była związana z Teatrem Narodowym do 1780 roku, po czym przeniosła się do Lwowa. W 1783 roku powróciła na warszawskie deski, a równocześnie grała również w Grodnie i Dubnie. Lata 1785-1789 to czas jej występów w Wilnie, a w kolejnych latach, od 1790 do 1796 roku, ponownie związana była z Teatrem Narodowym w Warszawie. Następnie jej kariera skoncentrowała się na Wilnie oraz Grodnie, gdzie miała zaszczyt założyć własny teatr.
Od 1802 roku Deszner pełniła funkcję kierowniczki teatru grodzieńskiego, który posiadał przywilej objazdu po całej guberni. Występowała w takich sztukach jak: Rozyna w Cyruliku sewilskim, Zuzanna w Weselu Figara, Hrabina Murer w Eugenii oraz Plotkiewiczowa w Szkole obmowy.
Oprócz ról teatralnych, Deszner grała także w operze, gdzie wcielała się w postaci takie jak wieśniaczka Kasia w pierwszej polskiej operze Nędza uszczęśliwiona, autorstwa Wojciecha Bogusławskiego, z muzyką Macieja Kamieńskiego. Występowała również w: Bednarzu, Kowalu, Dwóch Strzelcach, Dwóch Skąpcach, Stellę w Fraskatance, Ernestynę w Szkole Zazdrosnych oraz Blondynę w Dla miłości zmyślone szaleństwo.
Wojciech Bogusławski opisał ją jako osobę o pięknym wzroście, zgrabnej kibić i przyjemnej twarzy. Jego zdaniem, żywe oraz zgrabne poruszenia czyniły ją ujmującą postacią na scenie. Umiejętność obcych języków oraz dobry ton, których nauczyła się w czasie dworskiego życia, dodawały jej wdzięku w kontaktach międzyludzkich. Jej chęć do podobania się innym manifestowała się również w gustownych strojach, które czasami można by określić jako nieco zbyt rozrzutne.
Przypisy
- Zmarła Salomea Deszner, e-teatr.pl na podstawie: Kalendarz Teatralny 1991 (Goniec Teatralny nr 17, 1991) [dostęp 14.10.2009 r.]
- Encyklopedia Warszawy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1975 r., s. 114
- Wojciech Bogusławski, Dzieie Teatru Narodowego: na trzy części podzielone oraz Wiadomość o życiu sławnych artystów, W Druk. N. Glücksberga, 1820 r., ss. 305-311
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Edward Konecki | Piotr Sawicki (fotograf) | Tadeusz Barucki | Maciej Szelachowski | Rosa Raisa | Hanna Skowrońska-Zbrowska | Wiktor Wołkow | Antoni Węcławski | Henryk Boukołowski | Paweł Oziabło | Maciej Pręczyński | Daniel Ejsymont | Marek Tomaszuk | Artur Dziwirek | Krzysztof Garbaczewski | Justyna Bartoszewicz | Helena Bohle-Szacka | Mirosława Marcheluk | Wojciech Roszkowski (poeta) | Tadeusz ParadowiczOceń: Salomea Deszner