Jerzy (Pańkowski)

---

Młodość i wczesna działalność

Już w wieku 12 lat rozpoczął swoją posługę w soborze św. Mikołaja w Białymstoku. To w tym czasie po raz pierwszy spotkał biskupa Sawę (Hrycuniaka), co miało kluczowe znaczenie dla jego późniejszej drogi do monasteru. Jak sam wspomina, decyzję o wstąpieniu do wspólnoty monastycznej podjął w wieku trzynastu lat, a jako piętnastolatek, 31 maja 1989 roku, złożył biskupowi Sawie podanie o zgodę na wieczyste śluby mnisze. Biskup skierował go do klasztoru w Supraślu, gdzie stał się posłusznikiem pod czujnym okiem przełożonego, Mirona (Chodakowskiego) z monasteru.

Równolegle z początkiem życia w klasztorze, Mariusz Pańkowski podjął studia w Prawosławnym Seminarium Duchownym w Warszawie, które ukończył z wyróżnieniem w 1993 roku, jednocześnie zdając egzamin dojrzałości. 17 grudnia 1993 roku przyjął postrzyżyny zakonne w riasofor. Jego pierwszym zajęciem była praca jako nauczyciel religii prawosławnej w przedszkolu znajdującym się w Supraślu.

W tym samym roku rozpoczął studia teologiczne w trybie zaocznym w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej, a następnie kontynuował naukę na Wydziale Teologii Narodowego Uniwersytetu Ateńskiego. Przed rozpoczęciem studiów spędził rok w monasterze Paraklet, nieopodal Aten. W trakcie kształcenia zdołał zdać egzamin państwowy z języka greckiego, a także opanować język koine.

Na początku roku 1995, 1 stycznia, otrzymał święcenia diakońskie z rąk arcybiskupa białostockiego i gdańskiego Sawy. Zaledwie trzy lata później, 10 września 1998 roku, w klasztorze w Supraślu złożył wieczyste śluby mnisze, przyjmując imię Jerzy na pamiątkę świętego mnicha Jerzego Chozewity. 15 października 1998 roku uzyskał święcenia kapłańskie, które przyjął z rąk patriarchy ekumenicznego Bartłomieja w cerkwi Hagia Sophia w Białymstoku. 30 kwietnia 1999 roku otrzymał tytuł ihumena, a 4 maja tego samego roku został namiestnikiem stauropigialnego monasteru św. Onufrego znajdującego się w Jabłecznej. Od 3 kwietnia 2000 roku pełnił funkcję archimandryty.

Biskup

28 listopada 2006 roku miało miejsce ważne wydarzenie w historii Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. W tym dniu Święty Sobór Biskupów postanowił powołać archimandrytę Jerzego na biskupa-wikariusza diecezji warszawsko-bielskiej, nadając mu tytuł biskupa siemiatyckiego. Ceremonia chirotonii biskupiej odbyła się w soborze św. Marii Magdaleny w Warszawie w dniu 28 stycznia 2007 roku. Już 15 lutego tego samego roku odbyła się pierwsza Święta Liturgia, celebrowana przez bpa Jerzego, w Siemiatyczach. Tego dnia rozpoczęła się jego nowa misja duszpasterska.

Na kolejny istotny krok, związany z ewolucją jego kariery, Jerzy czekał do 16 maja 2017 roku. W trakcie nadzwyczajnego posiedzenia Świętego Soboru Biskupów PAKP, został podniesiony do rangi arcybiskupa oraz mianowany ordynariuszem diecezji wrocławsko-szczecińskiej w miejsce zmarłego abpa Jeremiasza. Uroczysty ingres miał miejsce 18 czerwca 2017 roku w soborze Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy we Wrocławiu, co symbolizowało nowy etap w jego posłudze.

Prawosławny Ordynariusz Wojska Polskiego

Na nadzwyczajnym posiedzeniu Świętego Soboru Biskupów PAKP, które miało miejsce 9 czerwca 2010 roku w Warszawie, zgłoszono kandydaturę Jerzego na Prawosławnego Ordynariusza Wojska Polskiego, po tragicznym zgonie Mirona (Chodakowskiego). Zgłoszenie zostało przyjęte jednogłośnie, co podkreślało zaufanie oraz wszechstronność Jerzego jako duchownego. Nominacja na to stanowisko została wręczona przez Czesława Piątasa, w imieniu Ministra Obrony Narodowej, Bogdana Klicha 23 czerwca 2010 roku.

Dnia 12 października 2010 roku odbył się jego ingres na katedrę Prawosławnego Ordynariusza Wojska Polskiego oraz oficjalne powitanie ze strony wojska. Następnie, 3 listopada tegoż roku, Jerzy złożył przysięgę wojskową w Wyższej Szkole Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie. W ciągu kolejnych miesięcy, 9 maja 2011 roku, otrzymał awans na I stopień oficerski. Interesującym wydarzeniem w jego kalendarzu była również obecność na poświęceniu cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego w Katyniu, która miała miejsce 15 lipca 2012 roku.

Działalność na forum prawosławia światowego

Jerzy często był członkiem delegacji Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, które odwiedzały inne lokalne Kościoły Prawosławne w ramach oficjalnych wizyt. Jego rola w międzynarodowym prawosławiu została dodatkowo podkreślona poprzez uczestnictwo w komisji przygotowującej sobór panprawosławny. W 2016 roku jako członek delegacji, Jerzy wziął udział w Świętym i Wielkim Soborze Kościoła Prawosławnego, co z pewnością było ważnym doświadczeniem dla jego duchowej asysty oraz dla całego kościoła, w którym pełnił funkcję.

Praca naukowo-dydaktyczna

W 1999 roku Jerzy Pańkowski zakończył swoją pracę magisterską, której nadzór sprawował metropolita Warszawy i całej Polski Sawa. Tematem jego pracy była Nauka św. Grzegorza Palamasa o niestworzonym świetle. Uzyskał tytuł magistra na Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej, wyróżniając się spośród innych studentów. W 2003 roku obronił rozprawę doktorską, która nosiła tytuł Mistyka światła w tradycji Kościoła Wschodniego, również pod opieką metropolity Sawy.

W tymże roku Jerzy Pańkowski rozpoczął pracę w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej jako wykładowca teologii zasadniczej, homiletyki oraz języka cerkiewnosłowiańskiego. Warto dodać, że również na Prawosławnym Seminarium Duchownym uczył przedmiotu homiletyka.

W 2006 roku został mianowany kierownikiem Katedry Prawosławnej Teologii Praktycznej w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej. Dwa lata później, w 2008, osiągnął stopień doktora habilitowanego nauk teologicznych, na podstawie pracy dotyczącej postaci św. Ignacego (Brianczaninowa). W tym samym roku powierzono mu funkcję kierownika Sekcji Teologii Prawosławnej.

W 2012 roku objął stanowisko prorektora ChAT; zadanie to w 2016 roku zostało powierzone mu ponownie na następny okres kadencji. 5 czerwca 2014 r. uzyskał tytuł profesora nauk teologicznych, a w 2015 roku dostąpił zaszczytu nominalizacji na profesora zwyczajnego w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej.

Dodatkowo w 2019 roku został członkiem Rady Naukowej czasopisma „Studia i Dokumenty Ekumeniczne”. Natomiast 7 maja 2020 roku Jerzy Pańkowski został wybrany rektorem ChAT, rozpoczynając swoją kadencję na lata 2020–2024.

Publikacje książkowe

Jerzy Pańkowski to autor wielu wartościowych publikacji książkowych, które przyczyniają się do rozwoju myśli teologicznej i duchowej. Jego prace obejmują pozycje przedstawiające bogactwo życia duchowego oraz refleksje na temat kapłaństwa.

• W poszukiwaniu Zbawienia. Bogactwo i piękno życia duchowego w ascetyczno-teologicznej myśli św. Ignacego Branczaninowa, Wydawnictwo Naukowe ChAT, Warszawa 2006,
• Teologia kerygmatu, Wydawnictwo Naukowe ChAT, Warszawa 2012,
• Na początku był Chrystus. Z bp. Marcinem Hintzem, bp. Jerzym Pańkowskim i bp. Grzegorzem Rysiem rozmawiali Jakub Drath i Janusz Poniewierski, Wydawnictwo Znak, Kraków 2016,
• Nie zaniedbuj w sobie daru łaski… Rozważania o kapłaństwie, Wydawnictwo Naukowe ChAT, Warszawa 2016 ISBN 978-83-60273-35-7,
• Śmierć, pogrzeb i modlitwa za zmarłych w Kościele prawosławnym, Wydawnictwo Naukowe ChAT, Warszawa 2018 ISBN 978-83-60273-48-7.

Każda z książek wnosi istotny wkład w dyskusje o wierze i duchowości, łącząc wiedzę teologiczną z praktycznymi refleksjami.

Odznaczenia

Jerzy Pańkowski uzyskał liczne odznaczenia, które świadczą o jego wkładzie w różnorodne dziedziny. Poniżej przedstawiamy listę przyznanych mu wyróżnień:

• Złoty Krzyż Zasługi – 2014,
• Odznaka pamiątkowa Prawosławnego Ordynariatu WP – 2012, ex officio,
• Medal 30-lecia restytucji Prawosławnego Ordynariatu WP – 2023, ex officio,
• Medal Komisji Edukacji Narodowej – 2023,
• Złoty Medal „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas” – 2023,
• Złoty Medal za Zasługi dla Policji – 2024.

---

Oceń: Jerzy (Pańkowski)

---