Aleksandar Flaker


Aleksandar Flaker, urodzony 24 lipca 1924 roku w Białymstoku, a zmarły 25 października 2010 roku w Zagrzebiu, był wybitnym chorwackim literaturoznawcą oraz teoretykiem literatury. Posiadając polskie korzenie, Flaker zyskał uznanie jako eseista, przyczyniając się do rozwoju myśli literackiej w swoim kraju. Jego dorobek intelektualny stanowi ważny element w dziedzinie studiów literackich.

Życiorys

Urodziny Aleksandra Flakera miały miejsce w Białymstoku, gdzie w 1931 roku rozpoczął swoje życie. Wkrótce, wraz z rodziną, przeniósł się do Zagrzebia, gdzie przeszedł przez etapy edukacji – najpierw kończąc szkołę podstawową, a później średnią w Senju. Po ukończeniu szkoły średniej w 1949 roku zdobył dyplom z zakresu slawistyki na Uniwersytecie Zagrzebskim, a w 1953 roku obronił swoją pracę doktorską pod tytułem Pravaštvo i ruska književnost.

Po zakończeniu studiów objął posadę asystenta pod kierunkiem prof. Josipa Badalicia. W 1955 roku współtworzył almanach o nazwie Pogledi 55, który skupiał młodych literaturoznawców, w tym Zdenko Škreba. Dwa lata później, wydali wspólnie czasopismo Umjetnost riječi, które zyskało na znaczeniu w świecie literatury.

W latach 1956-1957 kontynuował swoje studia na Uniwersytecie Moskiewskim. Po powrocie do ojczyzny, Flaker rozpoczął wykłady na Uniwersytecie w Zagrzebiu, gdzie nauczał literatury rosyjskiej. Jego działalność nauczycielska obejmowała także wizyty wykładowcze w Amsterdamie, Freiburgu, Monachium, Wiedniu i Grazu. W 1973 roku miał okazję wykładać na Uniwersytecie Yale. Po długiej karierze, w 2002 roku przeszedł na emeryturę.

Flaker był pasjonatem literatury, a jego zainteresowania obejmowały zarówno literaturę rosyjską, jak i chorwacką. Interesowało go również literaturoznawstwo porównawcze oraz teoria literatury. Opracował własną metodę analizy tekstów literackich, znaną jako metoda formalna, która akcentowała autonomię literackiego dzieła oraz uniezależnienie treści od formy. Od 1957 roku pracował w zespole redakcyjnym pisma Umjetnost riječi, a także brał czynny udział w redagowaniu czasopisma Russian Literature z Amsterdamu oraz Neohelikon z Budapesztu. Jego działalność obejmowała także tłumaczenie rosyjskiej literatury.

Był nie tylko wybitnym naukowcem, ale także członkiem wielu prestiżowych instytucji, takich jak Chorwacka Akademia Nauki i Sztuki oraz Słoweńska Akademia Nauk i Sztuki. Był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności oraz honorowym członkiem Węgierskiej Akademii Nauk. Poza tym, aktywnie uczestniczył w pracach chorwackiego PEN Clubu. W 1984 roku jego osiągnięcia naukowe zostały docenione nagrodą im. Vladimira Nazora, a w 2000 roku otrzymał nagrodę Cyklopa za całokształt swojej pracy twórczej.

Osobiste życie Aleksandra Flakera związane było z żoną Mirjaną Borcić oraz ich córką Gorana. Niestety, jego życie zakończyło się walką z rakiem płuc.

Dzieła

Twórczość Aleksandra Flakera obejmuje wiele istotnych dzieł, które przyczyniły się do analizy literatury i kultury. Oto lista jego najważniejszych publikacji:

  • 1962: Suvremeni ruski pisci,
  • 1965: Ruski klasici XIX. stoljeća; udžbenik,
  • 1968: Književne poredbe; studija,
  • 1975: Modelle der Jeans Prosa – Zur literarischen Opposition bei Plenzdorf im osteuropäischen Romankontext,
  • 1976: Proza u trapericama,
  • 1976: Stilske formacije; studija,
  • 1982: Poetika osporavanja; studija,
  • 1984: Ruska avangarda; studija,
  • 1987: Izabrana djela, Pet stoljeća hrvatske književnosti,
  • 1988: Nomadi ljepote, studija,
  • 1995: Riječ, slika, grad,
  • 1999: Književne vedute,
  • 2008: Slikarska književnost i književno slikarstvo,
  • 2009: Riječ, slika, grad rat. Hrvatske intermedijalne studije.

Każda z tych prac przyczynia się do lepszego zrozumienia zarówno literatury, jak i sztuki, podkreślając wszechstronność Flakera jako badacza i pisarza.

Przypisy

  1. Josip Užarević. Aleksandar Flaker (1924-2010). „Umjetnost riječi”. LIV (3-4), s. 225-229, 2010.
  2. Aleksandar Flaker [online], sazu.si [dostęp 16.11.2019 r.] (słoweń.).
  3. Umro književni povjesničar i teoretičar Aleksandar Flaker [online], vecernji.hr [dostęp 16.11.2019 r.] (chorw.).
  4. Akademik Aleksandar Flaker, književnik [online], info.hazu.hr [dostęp 16.11.2019 r.] (chorw.).

Oceń: Aleksandar Flaker

Średnia ocena:4.85 Liczba ocen:13