Witold Budryk

---

Życiorys

Witold Budryk rozpoczął swoją edukację w zakresie górnictwa w Instytucie Górniczym Carycy Katarzyny II z siedzibą w Petersburgu. Następnie, zdobył dyplom inżynierski w Szkole Politechnicznej we Lwowie oraz na Politechnice Warszawskiej. W 1928 roku, jako pierwszy w Polsce, uzyskał tytuł doktora górnictwa, co stanowi kamień milowy w polskim środowisku naukowym. W 1936 roku, swoje osiągnięcia potwierdził, zostając członkiem Akademii Nauk Technicznych.

Nie można zapomnieć o tragicznych wydarzeniach z 6 listopada 1939 roku, kiedy to Budryk został aresztowany wraz z gronem profesorskim Uniwersytetu Jagiellońskiego przez hitlerowskie władze. Jego pobyt w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen, pod numerem obozowym 5177 w bloku 46, był jednak krótki, bowiem w 1940 roku został zwolniony.

Po wojnie, pełnił szereg istotnych funkcji akademickich. Od 1936 do 1948 roku był dziekanem Wydziału Górnictwa, a w latach 1947–1948 dziekanem Wydziału Geologiczno-Mierniczego. W latach 1956–1958 pełnił funkcję rektora Akademii Górniczo-Hutniczej, co było doniosłym wydarzeniem, zwłaszcza że został wybrany przez studentów podczas strajków w 1956 roku. Jako członek Polskiej Akademii Nauk, posiadał legitymację nr 29 od 30 maja 1953 roku.

Jego działalność i wkład w rozwój polskiej nauki zostały docenione poprzez liczne odznaczenia, w tym Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski w 1954 roku, Złoty Krzyż Zasługi w 1946 roku, Medal 10-lecia Polski Ludowej, a także Medal Zwycięstwa i Wolności 1945, przyznany 27 maja 1949 roku. Wyróżniony został również Orderem Sztandaru Pracy I klasy oraz Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę.

W 1958 roku, uchwałą Rady Państwa, otrzymał tytuł honorowy Zasłużony Górnik Polskiej Rzeczypospolitej. Jako autor 120 prac naukowych dotyczących górnictwa, kontrybuował do rozwoju tej dziedziny, a także posiadał patenty naukowe, w tym znany patent na „Sposób magnetycznego wzbogacenia rud żelaza”, uzyskany 24 stycznia 1947 roku.

Witold Budryk znalazł swój ostatni spoczynek na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w Alei Zasłużonych, gdzie jego osiągnięcia są przypominane i szanowane do dnia dzisiejszego.

Upamiętnienie

W obszarze Górnego Śląska, pomiędzy Siemianowicami Śląskimi a Chorzowem, znajduje się osiedle Falklandy, które nosi imię prof. Witolda Budryka. To oznaczenie jest symbolicznym dowodem na uznanie, jakie niewątpliwie przynależy tej osobistości.

W Siemianowicach Śląskich imię profesora zostało nadane Szkole Podstawowej nr 4, mieszczącej się przy ulicy Marii Dąbrowskiej 10. To kolejny krok w kierunku upamiętnienia jego wkładu w rozwój nie tylko edukacji, ale i społeczeństwa.

Co więcej, prof. Witold Budryk jest patronem Szkoły Podstawowej nr 28, znanej powszechnie jako tzw. tysiąclatka, która znajduje się w Gliwicach przy ulicy ks. Marcina Strzody. Ta instytucja edukacyjna również kultywuje wartości i dziedzictwo tego wybitnego naukowca.

Nie można zapomnieć, że prof. Budryk jest także patronem szkoły w Chudowie, gdzie jego działanie zostało uhonorowane w roku 1989. To odzwierciedla trwałość jego wpływu na kształtowanie lokalnych społeczności.

Jego imię zostało również przyznane kopalni Budryk, która rozpoczęła działalność w 1994 roku w Ornontowicach. W dniu 8 marca 2024 roku miały miejsce uroczystości na uczelni AGH w Krakowie, które były częścią obchodów 30. rocznicy istnienia Kopalni imienia „Prof. Witolda Budryk”.

W Bełchatowie uhonorowano pamięć prof. Budryka poprzez nadanie jego imienia głównej ulicy jednego z większych osiedli Binków, co pokazuje, jak jego postać jest szanowana w różnych częściach kraju.

W Krakowie, można znaleźć ulicę Witolda Budryka w Miasteczku Studenckim AGH, co jeszcze bardziej podkreśla jego znaczenie w kontekście akademickim. Na terenie uczelni AGH w Krakowie znajdują się także budynki, które noszą jego imię, na przykład budynek A-4 Wydziału Inżynierii Lądowej i Gospodarki Zasobami.

Dodatkowo, Witold Budryk jest patronem jednej z komór w Kopalni Soli „Wieliczka”, udostępnionej do zwiedzania w ramach trasy turystycznej – Komora solna Prof. Witolda Budryk. To szczególne miejsce łączy dziedzictwo naturalne z osiągnięciami człowieka, a pamięć o profesorze pozostaje żywa dzięki takiemu upamiętnieniu.

Największe dzieła

Witold Budryk to jedna z kluczowych postaci w dziedzinie górnictwa, której prace miały znaczący wpływ na rozwój tej branży. Jego badania i publikacje przyczyniły się do zrozumienia wielu istotnych zjawisk.

• depresja cieplna – 1929,
• górnictwo – 1944,
• podziemna eksploatacja pokładów węgla – 1952,
• zjawiska występujące na powierzchni – 1955,
• pożary podziemne – 1956.

---

Oceń: Witold Budryk

---