Ulica Jana Henryka Dąbrowskiego w Białymstoku


Ulica Jana Henryka Dąbrowskiego to jedna z najbardziej reprezentacyjnych arterii Białegostoku, pełniąca ważną rolę komunikacyjną pomiędzy centrum miasta a osiedlem Antoniuk. Jej historia oraz znaczenie są ściśle związane z rozwojem urbanistycznym tego regionu.

Ulica zaczyna się na placu Niepodległości im. Romana Dmowskiego i prowadzi aż do złączenia z Aleją Solidarności. To dobrze zorganizowana trasa, która umożliwia nie tylko szybki dostęp do niektórych części miasta, ale również sprzyja lokalnemu życiu społecznemu.

Dodatkowo, wzdłuż tej drogi przebiega wiadukt, którym transportowana jest droga wojewódzka nr 676. To ważny element infrastruktury, który zapewnia sprawne połączenia z innymi częściami regionu oraz ułatwia podróżowanie mieszkańcom Białegostoku.

Nazwa i historia ulicy

W ciągu wielu lat historia tej ulicy była pełna zmian, które miały wpływ na jej nazwę. Ulica znana była początkowo jako Nowo-Szosowa aż do roku 1919, po czym przekształciła się w Kolejową, a następnie nazywała się Jana Henryka Dąbrowskiego od 1926 roku. W okresie okupacji radzieckiej przyjęła nazwę Czapajewa, a następnie podczas okupacji niemieckiej została przemianowana na Królewiecką. Po zakończeniu II wojny światowej, w 1945 roku, przywrócono jej pierwotną nazwę.

Najstarsze znane wzmianki o tej ulicy sięgają 1884 roku, kiedy to figurowała ona jako Nowo-Szosowa w dokumentach notarialnych. Ważnym wydarzeniem w historii ulicy było oddanie w 1897 roku do użytku wiaduktu znanego jako Żelazny Most, który łączył ulice Nowo-Szosową, Knyszyńską oraz nieoznaczoną wtedy Kolejową. Most ten był kluczowy dla transportu tramwajowego, umożliwiając przewożenie pasażerów z dworca kolejowego do centrum miasta.

Ten elegancko wygięty most był użytkowany przez lokalsów aż do I wojny światowej. Niestety, w nocy z 12 na 13 sierpnia 1915 roku, w trakcie odwrotu rosyjskich wojsk, został on wysadzony, aby nie wpadł w ręce wrogich sił. Po zakończeniu wojny z pomocą funduszy państwowych został odbudowany.

W 1919 roku miała miejsce ważna zmiana, kiedy Białystok został przyłączony do odrodzonej Polski. Nowo powstały komitet miejski zdecydował o zmianie nazwy ulicy na Kolejową, co później przekształciło się w Jana Henryka Dąbrowskiego. To imię upamiętniało uczestnika Insurekcji Kościuszkowskiej oraz dowódcę Legionów Polskich we Włoszech, a najwcześniejszy dokument z tą nazwą pochodzi z roku 1926.

W trakcie II wojny światowej, władze radzieckie zmieniły nazwę na Czapajewa, a administracja niemiecka, po rozpoczęciu agresji na ZSRR, przemianowała ją na Królewiecką (Königsberger). Po wojnie nastąpił powrót do wcześniejszej nazwy sprzed 1940 roku.

Na przełomie lat 80. i 90. XX wieku zrealizowano projekt przebudowy wiaduktu, co pozwoliło na połączenie ulicy Dąbrowskiego z ulicą Jurija Gagarina, dzisiejszą ulicą Solidarności. W ramach tej przebudowy dodano także dwa nowe węzły: jeden z ulicami Poleską i Bohaterów Monte Cassino oraz drugi łączący Knyszyńską z Kolejową.

Otoczenie

Ulica Dąbrowskiego w Białymstoku to miejsce, w którym można dostrzec różnorodność obiektów i budynków, które nie tylko służą mieszkańcom, ale także mają znaczną wartość historyczną. Wzdłuż tej ulicy znajdują się:

  • Stacja Paliw Orlen,
  • Neorenesansowa kamienica z oficynami z końca XIX wieku, ul. Dąbrowskiego 14,
  • Kamienica Pisarów, ul. Dąbrowskiego 20,
  • Dom z przełomu XIX i XX wieku, ul. Dąbrowskiego 22,
  • Kamienica Machnaczów, ul. Dąbrowskiego 26.

Warto również wspomnieć o nieistniejących już obiektach, takich jak:

  • Kamienica przy ul. Dąbrowskiego 12, która została rozebrana w 2013 roku z powodu poszerzenia skrzyżowania na placu Niepodległości.

Każdy z wymienionych budynków ma swoje unikalne cechy, co czyni ulicę Dąbrowskiego interesującym miejscem do odkrywania nie tylko dla mieszkańców, ale także dla turystów odwiedzających Białystok.

Przypisy

  1. a b Białystok - Ulica Dąbrowskiego - stare zdjęcia, mapa [online], eu/Bialystok/u72104,ul_Dabrowskiego.html [dostęp 26.04.2024 r.]
  2. a b Wiadukt kolejowy (1897-1915) (BIAŁYSTOK) - Ciekawe Podlasie [online], ciekawepodlasie.pl [dostęp 26.04.2024 r.]
  3. Ulica Dąbrowskiego 14 – upadek? – Białystok według Ani [online], bialystokwedlugani.com [dostęp 26.04.2024 r.]
  4. Dom przy Dąbrowskiego 22 - Przewodnik - Dioblina [online], dioblina.eu [dostęp 26.04.2024 r.]
  5. Kamienica Machnaczów, ul. Dąbrowskiego 26 [online], uwb.edu.pl [dostęp 26.04.2024 r.]
  6. https://www.bialystok.ap.gov.pl/arch/teksty/publikacje_2012/ulice_bialegostoku.pdf
  7. https://www.bialystok.ap.gov.pl/arch/teksty/ulice.pdf
  8. https://sztetl.org.pl/pl/miejscowosci/b/397-bialystok/113-zabytki-kultury-materialnej/30690-kamienica-w-bialymstoku-ul-dabrowskiego-14
  9. https://sztetl.org.pl/pl/miejscowosci/b/397-bialystok/113-zabytki-kultury-materialnej/28916-kamienica-pisarow-w-bialystoku-ul-dabrowskiego-20
  10. https://poranny.pl/ul-dabrowskiego-12-rozbiorka-kamienicy-zdjecia/ar/5522580

Oceń: Ulica Jana Henryka Dąbrowskiego w Białymstoku

Średnia ocena:4.86 Liczba ocen:15