Janina Duda (1918–2018)

Polityka i administracja

Janina Duda, znana z imienia i nazwiska jako Bluma Perelmut, przyszła na świat 24 grudnia 1918 roku w Białymstoku. Była osobą o fascynującej historii, która łączyła w sobie silny duch partyzancki oraz znaczące osiągnięcia w sferze bezpieczeństwa publicznego.

Jako polska partyzantka pochodzenia żydowskiego, Janina Duda odegrała istotną rolę w trudnych czasach, które wymagały odwagi i determinacji. Jej życie naznaczone było licznymi wyzwaniami, w tym zmaganiami związanymi z II wojną światową oraz powojennymi realiami.

W ciągu swojej kariery służyła jako funkcjonariuszka aparatu bezpieczeństwa publicznego, a jej zaangażowanie i profesjonalizm sprawiły, że osiągnęła stopień podpułkownika w stanie spoczynku. Janina Duda zmarła 3 listopada 2018 roku, pozostawiając po sobie nie tylko pamięć o swoich czynach, ale także inspirację dla przyszłych pokoleń.

Życiorys

Janina Duda przyszła na świat w rodzinie żydowskiej, jako córka Leona oraz Estery z domu Lapidus. W trakcie II wojny światowej włączyła się w działania sowieckiej partyzantki, co miało kluczowe znaczenie dla jej późniejszej działalności. W czerwcu 1944 roku została zrzucona, razem z zespołem pod dowództwem kpt. Teodora Dudy, za linię frontu, docierając na teren Lubelszczyzny. Następnie, od września 1944, pełniła rolę kierowniczki sekretariatu Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Lublinie.

Od 1 września 1944 do 1 kwietnia 1947 aktywnie uczestniczyła w działaniach przeciwko antykomunistycznemu podziemiu. W roku 1946 zawarła związek małżeński z Teodorem Dudą, który był jej wcześniejszym dowódcą. Janina Duda była członkinią Polskiej Partii Robotniczej, a później także Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W kolejnych latach zajmowała różne stanowiska, w tym kierownika kancelarii gabinetu ministra bezpieczeństwa publicznego oraz naczelnika sekretariatu departamentu II Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Swoją służbę zakończyła w stopniu majora.

W 2000 roku jej zdjęcie zyskało popularność, gdy zostało umieszczone na okładce książki autorstwa prof. Mirosława Piotrowskiego, zatytułowanej Ludzie bezpieki w walce z Narodem i Kościołem.

Janina Duda zmarła 3 listopada 2018 roku, a jej ostatnim miejscem spoczynku jest Cmentarz Wojskowy na Powązkach w Warszawie, gdzie została pochowana w kwaterze D37-1-18.

Wybrane odznaczenia

Janina Duda, uznawana za osobę niezwykłą, została uhonorowana wieloma odznaczeniami, które symbolizują jej wkład w walkę o wolność i niepodległość. Poniżej przedstawiamy wybrane odznaczenia przyznane jej w trakcie życia.

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari, 1959,
  • Krzyż Komandorski Order Odrodzenia Polski, 1983,
  • Krzyż Oficerski Order Odrodzenia Polski, 1960,
  • Złoty Krzyż Zasługi, 1954,
  • Srebrny Krzyż Zasługi, przyznany dwukrotnie: 1946 oraz 1952,
  • Krzyż Partyzancki, 1951,
  • Srebrny Medal „Zasłużonym na Polu Chwały”,
  • Medal im. Ludwika Waryńskiego, 1988,
  • sowiecki Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”,
  • sowiecki Medal „Partyzantowi Wojny Ojczyźnianej”.

Przypisy

  1. Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online] [dostęp 14.11.2019 r.]
  2. a b c d Pani pułkownik przyleciała z nieba. lublin.wyborcza.pl. [dostęp 13.11.2018 r.]
  3. Janina Duda. centropa.org. [dostęp 13.11.2018 r.]
  4. a b c d Janina Duda. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 13.11.2018 r.]
  5. a b c d Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 13.11.2018 r.]
  6. „Życie Partii”, nr 5 (543), 08.03.1989 r., s. 20.
  7. Elżbieta Zawacka (red.): Słownik Biograficzny Kobiet Odznaczonych Orderem Wojennym Virtuti Militari. Toruń: Archiwum i Muzeum Pomorskie AK i Wojskowej Służby Polek, 2004.

Oceń: Janina Duda (1918–2018)

★★★★★
Średnia ocena:4.46 Liczba ocen:24