Cekhauz (Białystok)

---

Opis

Budynek, znany jako Cekhauz, został wybudowany w stylu dworku szlacheckiego przez hetmana Jana Klemensa Branickiego w latach 1795-1807. Początkowo jego przeznaczenie obejmowało funkcję zbrojowni, jednak ostatecznie obiekt ten zmienił swoje zastosowanie na magazyn sprzętu strażackiego.

Na przełomie XIX i XX wieku w jego wnętrzach działała kuchnia, którą prowadziło Białostockie Stowarzyszenie Trzeźwości. W okresie międzywojennym budynek przeszedł kolejne przekształcenia, stając się miejscem działalności sklepów oraz kawiarni. W 1919 roku wynajmem obiektu zajął się Chrześcijańskie Stowarzyszenie Spółdzielcze „Zjednoczenie”. W 1939 roku Rosjanie zaplanowali przekształcenie dawnej zbrojowni w kawiarnię, co ostatecznie zrealizowali niemieccy okupanci w 1941 roku, nazywając nowo powstałą kawiarnię „Deutsches Hauskaffe”.

W lipcu 1944 roku Cekhauz został zniszczony. Po zakończeniu wojny, pomiędzy 1953 a 1956 rokiem, budynek został odbudowany według projektu Zenona Filipczuka, jednak znacząco utracił swój pierwotny wygląd. W nowej formie mieściło się Pracownia Konserwacji Zabytków Architektonicznych oraz siedziba Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Od 6 sierpnia 2008 roku przed wejściem do budynku stoi pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego, który dodaje historycznego znaczenia tej przestrzeni. W latach 1960–2018 Cekhauz był siedzibą Archiwum Państwowego. Aktualnie budynek został przekazany Galerii im. Sleńdzińskich, gdzie trwają prace remontowe mające na celu przywrócenie mu świetności.

---

Oceń: Cekhauz (Białystok)

---