Zusman Segałowicz, znany również pod pseudonimami Aleksander Jawec oraz Swengali (jidysz: זוסמאן סעגאלאוויטש), to postać o niezwykle bogatym życiorysie. Urodził się 26 lutego 1884 roku w Białymstoku, a swoje życie zakończył 19 lutego 1949 roku w Nowym Jorku. Tożsamość Segałowicza nierozerwalnie związana jest z literaturą – był on bowiem zarówno poetą, jak i pisarzem żydowskim, znanym ze swojego zaangażowania w życie kulturalne społeczności żydowskiej.
Przez pewien czas w młodości związany był z Bundem, co doprowadziło do jego aresztowania. W latach 1906–1914 mieszkał w Łodzi, co było istotnym okresem w jego twórczości oraz aktywności społecznej. Jednak po wybuchu I wojny światowej jego życie przybrało inny kierunek, gdyż został wysiedlony do południowej Rosji. Jego wędrówki prowadziły go przez takie miasta jak Odessa, Krym oraz obszary Kaukazu.
W późniejszych latach, w okresie 1916–1917, Segałowicz pełnił służbę w pułku kerczeńskim armii rosyjskiej, gdzie miał niepowtarzalną okazję być świadkiem zawirowań rewolucji rosyjskiej. Te wydarzenia z pewnością wpłynęły na jego pisarską twórczość i wizję świata, które wyrażał w swoich dziełach literackich.
Twórczość literacka
W twórczości Zusmana Segałowicza można odnaleźć bogaty wachlarz różnorodnych dzieł literackich, które obejmują zarówno poezję, jak i prozę.
- W 1906 roku autor zaprezentował swój debiutancki tomik,
- natomiast w 1912 roku stworzył wybitny poemat w języku jidisz pod tytułem In Kazmeż (W Kazimierzu), inspirowany historią miłości Esterki do króla Kazimierza Wielkiego,
- w 1920 roku wydał zbiór liryków miłosnych zatytułowany Cajtike trojbn,
- a także publikację prozatorską Fun Rusłand, fun der rewolucje, która ma charakter wspomnieniowy,
- w 1922 roku rozpoczął powieść Cylka z lasu (1922, polskie wydanie 1929),
- natomiast w 1929 roku zaprezentował dzieło Bracia Nemzor (polskie wydanie 1936),
- w latach 1924–1926 wydał cykl Zeliks jorn (tomy 1-3),
- w 1926 roku powstały Majses fun der rusiszer kazarme oraz Unzer froj (Nasza żona), które w zawarty sposób ukazują autobiograficzne wątki.
- W 1944 roku ukazał się jego zbiór poetycki Dortn,
- rok później powstały A bojm fun Pojłn – kolekcja poezji,
- a w 1946 roku wydana została książka Tłomackie 13 (wyd. polskie 2001),
- w 1948 roku Segałowicz stworzył poezję Icter, nawiązującą do holokaustu,
- a także autobiografię Majne zibn jor in Tel Awiw, w której opisuje swoje życie w Izraelu.
Przypisy
- ZusmanZ. Segałowicz ZusmanZ., Bracia Nemzor, wyd. 1936 [online], polona.pl [dostęp 21.09.2020 r.]
- Chone Shmeruk, Segałowicz Zusman, w: Polski Słownik Biograficzny, tom XXXVI, Warszawa-Kraków 1995 r., s. 153–154.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Tomasz Kamiński (harmonijkarz) | Anna Romantowska | Łucja Prus | Piotr Wawrzyńczak | Anna Grycewicz | Michaił Kaufman | Michał Łaszewicz | Mirosław Filonik | Zygmunt Białostocki | Janusz Niczyporowicz | Marta Milan | Mikołaj Grekowski | Tomasz Oświeciński | Ryszard Doliński | Agnieszka Maciąg | Sławomir Cywoniuk | Ewa Madeyska | Ewa Prus | Bezczel | Bogdan DudkoOceń: Zusman Segałowicz