Białystok Fabryczny

---

Ruch pasażerski

Stacja kolejowa zajmuje drugie miejsce pod względem rozmiarów układu torowego w Białymstoku, co czyni ją znaczącym punktem transportowym. Znajduje się na historycznej trasie Białystok – Zubki Białostockie – Baranowicze, która jest elementem kolei poleskich. Przez długi czas, od momentu zawieszenia pasażerskich połączeń w 2000 roku, spełniała głównie funkcje obsługujące transport towarowy. Warto zaznaczyć, że pociągi obsługują również stacyjną bocznicę spółki Cargotor Białystok Wygoda oraz bocznicę Elektrociepłowni Białystok.

W międzyczasie organizowano okazjonalne połączenia pasażerskie, takie jak specjalne pociągi na finały Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w latach 2011–2016. Przywołując wspomnienia z tych wydarzeń, stacja przyciągała wielu pasażerów i uczestników akcji.

Do 29 maja 2014 roku stacja była czynnikiem operacyjnym wspieranym przez dwa posterunki ruchu: BF i BF1. Wykorzystywały one sygnalizację kształtową oraz urządzenia scentralizowane i kluczowe ręczne. W obrębie stacji można znaleźć dwa perony oraz nieczynny budynek dworca z roku 1985, obecnie w rękach Polskiego Związku Wędkarskiego, obok którego usytuowany jest biurowiec „Dom wędkarza”, oddany do użytku 25 czerwca 2019 roku.

Ciekawym elementem są dwa wiadukty kolejowe, które przebiegają nad ulicą Wasilkowską oraz ulicą Piastowską, a także przejazd kolejowo-drogowy zlokalizowany w ciągu ulicy Zacisze. Ruch na tym przejeździe kontroluje pracownik przewoźnika kolejowego. Dojście do peronów oraz komunikacja pomiędzy ulicami Romualda Traugutta i Towarową zapewnia stalowa kładka, chociaż zejście na drugi peron jest zamknięte z powodu wyłączenia go z eksploatacji. Dodatkowo, stacja dysponuje betonowym przepustem z 1952 roku, który przebiega nad ciekiem Dolistówka.

Od lipca 2018 roku, w okolicy stacji składowane są nowe podkłady strunobetonowe. Zostaną one wykorzystane na remontowanych liniach kolejowych w regionie podlaskim.

Rok	Ilość pasażerów na dobę
2017	0-9
2022	0-9

Bocznice stacyjne

Na stacji Białystok Fabryczny zauważalny był intensywny ruch towarowy, co sprzyjało funkcjonowaniu kilku bocznic zakładowych. W roku 2020 w aktywnym użyciu znajdowały się dwie z nich, co wskazuje na rozwinięty system transportowy w tym regionie.

Czynne

• bocznica Cargotor Białystok Wygoda,
• bocznica EC II.

Nieczynne

• JW 3215,
• „Uchwyty” (rozebrana),
• Gazownia Białystok,
• Huta Szkła.

Bocznica szlakowa

W odległości 6,513 km od głównej linii kolejowej, znajduje się nieczynna bocznica szlakowa Białystok Fabryczna IKAJ. Jest to element większego kompleksu bocznic, które kiedyś odgrywały istotną rolę w tranzycie towarów i pasażerów.

Plany reaktywacji w 2009

Od 13 grudnia 2009 roku na odcinku Białystok – Białystok Fabryczny istniały plany dotyczące wznowienia ruchu pasażerskiego, który miał obejmować kierunki do Szepietowa oraz Czeremchy. Jednakże program ten nie został ostatecznie zrealizowany, ponieważ Podlaski Urząd Marszałkowski nie udzielił wsparcia finansowego dla tego projektu.

W ramach przygotowań do potencjalnego wznowienia ruchu, przeprowadzono częściowy remont nawierzchni peronu pierwszego. Inicjatywy te były realizowane z nadzieją na ożywienie transportu kolejowego w regionie, jednak brak odpowiednich funduszy pokrzyżował te plany.

Ruch pasażerski, który w miastach takich jak Białystok jest istotny dla lokalnych społeczności, mógłby przynieść liczne korzyści. Niestety brak inwestycji oraz wsparcia ze strony lokalnych władz ograniczał możliwość rozwoju tej formy transportu publicznego.Polregio działa jako przewoźnik, który mógłby odgrywać kluczową rolę w przyszłości, jednak obecnie jego możliwości są ograniczone przez zaniechania planów reaktywacji.

Ruch pasażerski w dniu 22 września 2014

W dniu 22 września 2014 roku, miało miejsce wydarzenie, które szczególnie zapisało się w historii komunikacji kolejowej regionu. Stowarzyszenie Sympatyków Kolejnictwa „Kolejowe Podlasie” zainicjowało, w ramach projektu „Podlaska kolej na tak – społeczna strona kolei”, uruchomienie kilkunastu bezpłatnych pociągów regio.

Linie, które zostały uruchomione, prowadziły w relacji Białystok Fabryczny – Białystok – Białystok Starosielce – Białystok Bacieczki. Umożliwiło to lokalnej społeczności oraz miłośnikom kolei korzystanie z usług transportowych na tym obszarze.

Połączenia te były obsługiwane przez Polregio i realizowane z wykorzystaniem jednego spalinowego zespołu trakcyjnego – SA108-009, zapewniając wygodny i szybki transport w regionie.

Reaktywacja 2 lipca 2016 i lata kolejne

Reaktywacja stacji Białystok Fabryczny miała miejsce 2 lipca 2016 roku, kiedy to wznowiono kursy pociągów na trasie Białystok-Waliły. Od tego momentu, pociągi zaczęły jeździć od wiosny aż do późnej jesieni, a ich rozkład obejmuje głównie soboty i niedziele. W określonych okresach pociągi kursują również codziennie.

W ramach przygotowań do ponownego uruchomienia ruchu pasażerskiego, pod koniec czerwca 2016 roku, zaktualizowano wskaźniki informacyjne, a także zainstalowano nową tablicę, która zawierała nazwę stacji, rozkład jazdy oraz dane dotyczące przewoźnika. Dodatkowo, w 2018 roku PKP PLK SA zainstalowały gablotę informacyjną orazwiatę dla podróżnych, co znacząco poprawiło komfort oczekiwania na pociągi.

Warto również wspomnieć, że stacja Białystok Fabryczny wchodzi w skład taryfy „Bilet miejski”, co czyni ją atrakcyjną opcją dla lokalnych podróżnych.

Otoczenie

W bezpośrednim sąsiedztwie stacji Białystok Fabryczny, 9 marca 1989 roku miała miejsce tragiczna katastrofa kolejowa. W wyniku tego zdarzenia wykoleił się pociąg, który przewoził ciekły chlor. W miejscu, gdzie doszło do wypadku, ustawiono pomnik upamiętniający tę tragedię. Szczegółowe informacje można znaleźć w osobnym artykule dotyczącym katastrofy kolejowej w Białymstoku z 1989 roku.

Na przełomie sierpnia oraz września 2017 roku, w pobliżu stacji, powstał kolejny pomnik, który ma na celu upamiętnienie przymusowych wywózek Polaków na Syberię oraz do Kazachstanu. Na umieszczonej tam tablicy widnieje inskrypcja, która brzmi: „W wyniku agresji Związku Sowieckiego na Polskę 17.09.1939r. z dworca Białystok Fabryczny wywożono tysiące obywateli polskich na Syberię i do Kazachstanu. Sybiracy 2017 r.”. Uroczyste odsłonięcie tego pomnika miało miejsce 12 kwietnia 2018 roku.

Dojazd do dworca

• autobusami komunikacji miejskiej: 18,
• 8,
• 22 (przystanek na ul. Towarowej, dojście przez kładkę nad torami kolejowymi, zejście wprost na peron pierwszy).

Planowane inwestycje

Plany dotyczące linii kolejowej nr 37, w tym stacji Białystok Fabryczny, są oparte na założeniach projektowych, które przewidują wprowadzenie obsługi przez LCS Białystok. W ramach działań prowadzonych na trasie E 75, prace rozpoczęto już we wrześniu 2020 roku.

W marcu 2024 roku, po zakończeniu udanych testów oraz odbiorów, przewidziane jest wprowadzenie sterowania z pomocniczego stanowiska dyżurnego w Stacji Białystok.

---

Oceń: Białystok Fabryczny

---