Uniwersytet w Białymstoku

---

Opis

Uniwersytet w Białymstoku, jako jeden z młodszych ośrodków akademickich w kraju, został założony na mocy ustawy z dnia 19 czerwca 1997 roku. To trzynasty publiczny uniwersytet w Polsce, który od momentu powstania podejmuje dynamiczne działania w zakresie edukacji oraz badań naukowych.

Obecnie na uczelni pracuje niemal 800 osób w charakterze pracowników naukowo-dydaktycznych, w tym blisko 200 profesorów. Uniwersytet kształci ponad 12 tysięcy studentów na różnych poziomach studiów, w tym zarówno zawodowych, jak i magisterskich, w ramach studiów dziennych, zaocznych, wieczorowych oraz eksternistycznych. Absolwenci kierunków magisterskich mają możliwość dalszej edukacji w studiach doktoranckich i w różnorodnych programach studiów podyplomowych.

W kontekście badań naukowych, Uniwersytet wykorzystuje zróżnicowane środowisko przyrodnicze oraz kulturowe tego regionu. Realizowane są co roku około 60 projektów badawczych, z dofinansowaniem zarówno krajowym, jak i zagranicznym. Uczelnia korzysta również z funduszy strukturalnych, co znacząco wspiera jej działalność. Należy również wspomnieć o udziale Uniwersytetu w prestiżowych programach, takich jak 6. i 7. Program Ramowy UE, Horyzont 2020, Comenius oraz DAPHNE III. W latach 2011-2016 pracownicy Uniwersytetu zgłosili 25 patentów, w tym jeden na poziomie europejskim.

Uczelnia dysponuje nowoczesnym zapleczem infrastrukturalnym, które wspiera zaawansowane badania, zwłaszcza w obszarach biologii, chemii, matematyki i fizyki. W nowowznanej części kampusu funkcjonuje także Uniwersyteckie Centrum Obliczeniowe, które przynosi nową jakość dla naukowych prac badawczych.

W ramach międzynarodowych programów, takich jak Socrates-Erasmus i Leonardo da Vinci, Uniwersytet nawiązał współpracę z instytucjami edukacyjnymi z kilkudziesięciu krajów, opierając się na około 200 umowach bilateralnych. Ma podpisanych przeszło 70 umów z zagranicznymi partnerami z Europy, USA, Japonii i Chin. Dzięki tej współpracy, studenci Uniwersytetu mogą zdobywać doświadczenie zawodowe także poza granicami kraju.

W 2006 roku uczelnia podjęła kroki w celu uruchomienia filii w Wilnie, co zakończyło się sukcesem 19 czerwca 2007 roku, kiedy to rząd Litwy zatwierdził powstanie Wydziału Ekonomiczno-Informatycznego. Formalności związane z rejestracją tej jednostki trwały do 9 sierpnia 2007 roku, kiedy to jednostka rozpoczęła swoją działalność. Do roku 2016, wydział ten wykształcił ponad 500 absolwentów, którzy angażują się w działalność kół naukowych, sekcji sportowych oraz organizują imprezy takie jak Juwenalia. Warto również podkreślić, że studenci podejmują się działań na rzecz polskiego cmentarza na Rossie, wykazując dbałość o dziedzictwo kulturowe oraz historyczne.

Współpraca z innymi uczelniami

W latach dziewięćdziesiątych XX wieku, dzięki wsparciu Instytutu Polskiego w Mińsku, Uniwersytet w Białymstoku nawiązał współpracę z Witebskim Uniwersytetem Państwowym. Umowa ta została podpisana w obliczu nowo otwartych wydziałów, które oferują programy angielsko-polskie oraz niemiecko-polskie.

W 2013 roku Uniwersytet w Białymstoku zapoczątkował utworzenie międzynarodowego konsorcjum uczelni, do którego przystąpiły instytucje z Polski, Litwy, Białorusi, Ukrainy oraz Rosji. Konsorcjum to nosi nazwę Sieć Uniwersytetów Pogranicza, a jego członkami jest 10 różnych uniwersytetów.

W ramach współpracy podejmowane są różnorodne działania, takie jak:

• wspólne aplikowanie o międzynarodowe granty,
• realizacja projektów naukowych,
• wymiana usług badawczych.

Władze uczelni

W kadencji 2024–2028, zarząd uczelni w Białymstoku jest złożony z wybitnych specjalistów, którzy pełnią kluczowe funkcje w kierowaniu i rozwijaniu instytucji. Poniżej przedstawiamy strukturę władzy uczelni, obejmującą najważniejsze stanowiska oraz osoby z nimi związane.

Stanowisko	Imię oraz nazwisko
Rektor	prof. dr hab. Mariusz Popławski
Prorektor ds. kształcenia	dr hab. Krzysztof Korotkich
Prorektor ds. nauki i współpracy międzynarodowej	prof. dr hab. Agnieszka Wilczewska
Prorektor ds. studentów i doktorantów	dr hab. Anna Gardocka-Jałowiec
Prorektor ds. rozwoju	dr hab. Tomasz Bajkowski

Poczet rektorów

W kontekście historii Uniwersytetu w Białymstoku, temat rektorów odgrywa istotną rolę. To właśnie oni kierowali uczelnią oraz przyczyniali się do jej rozwoju w różnych okresach. Historia rektorów tej uczelni obejmuje następujące osoby:

• prof. dr hab. Adam Jamróz (1997–2002),
• prof. dr hab. Marek Gębczyński (2002–2005),
• prof. dr hab. Jerzy Nikitorowicz (2005–2012),
• prof. dr hab. Leonard Etel (2012–2016),
• prof. dr hab. Robert Ciborowski (2016–2024),
• prof. dr hab. Mariusz Popławski (od 2024).

Każdy z wymienionych rektorów wniósł coś istotnego do funkcjonowania oraz prestiżu uczelni, a ich kadencje są różne pod względem osiągnięć i wyzwań, które napotykali w trakcie pełnienia tej zaszczytnej funkcji.

Jednostki dydaktyczne i kierunki

W roku akademickim 2019/20 Uniwersytet w Białymstoku proponuje studentom szeroki zakres kierunków, zarówno humanistycznych, jak i ścisłych. W ramach uczelni mogą oni kształcić się na dwóch poziomach: I i II stopnia, z ofertą naukową dostępną w piętnastu wydziałach oraz jednej filii. Oto szczegółowy wykaz wydziałów oraz oferowanych programów studiów:

• Wydział Biologii, gdzie dostępne są studia takie jak: biologia, ekobiznes oraz nauki biologiczne,
• Wydział Chemii, oferujący kierunki chemia, chemia kryminalistyczna i sądowa, ochrona środowiska oraz nauki chemiczne,
• Wydział Ekonomii i Finansów, na którym starać się można o tytuł z kierunków: ekonomia, ekonomiczno-prawny oraz międzynarodowe stosunki gospodarcze,
• Wydział Filologiczny, z bogatą ofertą filologii polskiej oraz specjalności w zakresie filologii angielskiej, francuskiej, rosyjskiej,
• Wydział Fizyki, który prowadzi studia w zakresie fizyki na obu stopniach,
• Wydział Historii, gdzie można studiować historię oraz studia wschodnie,
• Wydział Informatyki, zapewniający kształcenie w zakresie informatyki oraz informatyki i ekonometrii,
• Wydział Matematyki, oferujący kierunki takie jak matematyka teoretyczna, matematyka finansowa oraz bezpieczeństwo informacji,
• Wydział Nauk o Edukacji, z programami pedagogiki oraz pracy socjalnej,
• Wydział Prawa, oferujący takie kierunki jak administracja i bezpieczeństwo narodowe,
• Wydział Socjologii, na którym kształcą się specjaliści z zakresu socjologii,
• Wydział Stosunków Międzynarodowych, oferujący studia z zakresu stosunków międzynarodowych,
• Wydział Studiów Kulturowych, gdzie można studiować kulturoznawstwo,
• Wydział Zarządzania, który oferuje kierunek zarządzanie,
• oraz Wydział Ekonomiczno-Informatyczny UwB w Wilnie z programami w zakresie ekonomii, informatyki oraz europeistyki.

Tak kompleksowa oferta edukacyjna sprawia, że Uniwersytet w Białymstoku jest znakomitym miejscem wyboru dla przyszłych studentów, którzy pragną rozwijać swoje umiejętności i zdobywać wiedzę na renomowanej uczelni.

Inne jednostki

Na Uniwersytecie w Białymstoku funkcjonuje wiele istotnych jednostek, które wspierają rozwój akademicki oraz oferują różnorodne usługi dla studentów i pracowników. Do najważniejszych z nich należą:

• Biblioteka Uniwersytecka im. Jerzego Giedroycia w Białymstoku,
• Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze w Białymstoku,
• Katedra Teologii Katolickiej,
• Katedra Teologii Prawosławnej,
• Studium Praktycznej Nauki J. Obcych,
• Goethe Institut – Centrum Egzaminacyjne na UwB,
• TELC The European Language Certificates – Centrum Egzaminacyjne na UwB,
• Uniwersyteckie Centrum Nauki Języków Obcych „Glotta”,
• Wschodni Ośrodek Transferu Technologii,
• Studencka Poradnia Prawna,
• Biuro Karier,
• Studium Wychowania Fizycznego i Sportu,
• Centrum Edukacji Nauczycieli,
• Alliance Française,
• Wydawnictwo UwB,
• Centrum ds. Informatyzacji,
• Biblioteka British Council,
• Centrum Informacji i Organizacji Badań Finansów Publicznych i Prawa Podatkowego Krajów Europy Środkowej i Wschodniej.

Każda z wymienionych jednostek pełni unikalną rolę w życiu akademickim, oferując wsparcie, zasoby oraz różnorodne możliwości dla studentów i pracowników uczelni.

Domy Studenta

Istniejące

Na terenie Uniwersytetu w Białymstoku znajduje się Dom Studenta nr 1, który zlokalizowany jest przy ulicy Żeromskiego 1. Jego budowa miała miejsce w latach 1997-2002, a obiekt został oddany do użytku w lutym 2003 roku.

Ten budynek jest szczególnie ważny, ponieważ od 1 października 2004 roku jest zamieszkiwany przez studentów Uniwersytetu w Białymstoku.

Zlikwidowane

W przeszłości funkcjonowały również inne akademiki. Jednym z nich był Dom Studenta nr 2 „Kujonek”, usytuowany przy ulicy Krakowskiej 9. Został on wybudowany w 1954 roku jako Dom Młodego Robotnika dla BZPB Fasty. W latach 1964-1974 obiekt pełnił rolę akademika WSI, aż do jego zburzenia w kwietniu 2017 roku.

Kolejny obiekt, DS nr 3, znajdował się przy ulicy Pogodnej 65. Powstał w 1978 roku i pełnił funkcję Domu Studenta do 2004 roku, a następnie ponownie od 2009 do 2020 roku.

Organizacje

Samorząd studencki

Na Uniwersytecie w Białymstoku istnieje kilka kluczowych organów, które działają na poziomie całej uczelni. Do najważniejszych z nich należy Parlament Studencki Uniwersytetu w Białymstoku (PS UwB), który pełni funkcję reprezentacyjną oraz decyzyjną. W ramach tej struktury działa również Zarząd Parlamentu Studenckiego, który jako organ wykonawczy, koordynuje prace Parlamentu. Dodatkowo, Uczelniana Studencka Komisja Wyborcza zajmuje się organizacją i nadzorowaniem wyborów studentów do różnych organów.

Na poziomie wydziałów oraz instytutów funkcjonują Rady Samorządu Studenckiego (RSS), które dostosowują działania do specyficznych potrzeb swoich społeczności. W domach studenckich sprawują nadzór Rady Mieszkańców, które reprezentują interesy studentów zamieszkujących te miejsca.

W skład organów kolegialnych Uniwersytetu wchodzą również studenci, którzy pełnią ważne role jako Senatorowie Studenccy w Senacie, a także jako członkowie Rad Wydziałów oraz Rad Naukowych Instytutów.

Samorząd doktorantów

W zakresie działalności przedstawicieli doktorantów wyróżnia się kilka istotnych organów na poziomie uczelni. Najważniejszym z nich jest Rada Uczelniana Samorządu Doktorantów (RUSD), która kieruje pracami samorządu w tej grupie. Również tu działa Prezydium RUSD jako organ wykonawczy, odpowiedzialny za bieżące decyzje i działania.

Podobnie jak w przypadku studentów, na poziomie wydziałów funkcjonują Wydziałowe Rady Samorządu Doktorantów (WRSD) oraz ich prezydia, które pełnią analogiczne funkcje. W organach kolegialnych Uniwersytetu doktoranci mają swoich przedstawicieli – Senatorowie Doktoranccy oraz członkowie Rad Wydziałów i Rad Naukowych, co zapewnia im reprezentację na każdym poziomie decyzyjnym.

Organizacje i stowarzyszenia studenckie

Na Uniwersytecie w Białymstoku działa wiele organizacji oraz stowarzyszeń studenckich, które wzbogacają życie akademickie. Wśród ogólnouczelnianych grup można wymienić:

• Chór Akademicki Uniwersytetu w Białymstoku,
• Demokratyczne Zrzeszenie Studenckie,
• Erasmus Student Network Uniwersytetu w Białymstoku,
• Europejskie Forum Studentów AEGEE – Białystok,
• Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa ELSA Białystok,
• Niezależne Zrzeszenie Studentów Uniwersytetu w Białymstoku (NZS UwB),
• Podlaskie Studenckie Forum Business Centre Club (SFBCC),
• Stowarzyszenie AIESEC POLSKA Komitet Lokalny Białystok,
• Stowarzyszenie Kuźnia Talentów.

Te organizacje nie tylko wspierają rozwój osobisty i zawodowy studentów, ale również integrują społeczność akademicką poprzez różnorodne inicjatywy oraz wydarzenia. Dzięki nim, studenci mają możliwość rozwijania swoich pasji oraz zdobywania cennych umiejętności w praktyce.

Koła naukowe

Na Uniwersytecie w Białymstoku funkcjonuje rozbudowana sieć różnorodnych kół naukowych, które oferują studentom szerokie możliwości rozwijania swoich pasji oraz zdobywania cennej wiedzy. Oto lista niektórych z tych organizacji:

• Koło Naukowe Chemików UwB „Pozyton”,
• Koło Naukowe Biologów im. dr. Włodzimierza Chętnickiego,
• Studenckie Koło Naukowe „Laboris”,
• Środowiskowe Koło Naukowe „ENVIRO”,
• Studenckie Koło Menadżerów,
• Studenckie Koło Ekonomistów Turystyki,
• Studenckie Koło Przedsiębiorczości „SKP”,
• Studenckie Koło Naukowe Europrojekt,
• Studenckie Koło Naukowe Samorządu Terytorialnego,
• Koło Naukowe Ekonomii Międzynarodowej,
• Koło Naukowe Marketingu i Zarządzania w Sporcie,
• Koło Naukowe Studentów Ekonomii im. Friedricha von Hayeka,
• Koło Naukowe Studentów Informatyki im. Johna von Neumanna,
• Koło Naukowe Polonistów,
• Dydaktyczno-Naukowe Koło Kształcenia Kompetencji Interkulturowej,
• Interdyscyplinarne Koło Naukowe Rusycystów „W(Koło) Rosji”,
• Koło Naukowe Studentów „Regionalni”,
• Klub Humanistów,
• Koło Kulturoznawców „kulSTRUKtura”,
• Koło Naukowe Fizyków,
• Studenckie Koło Naukowe Historyków,
• Koło Naukowe Filozofów,
• Koło Naukowe Socjologiczno-Antropologiczne,
• Studenckie Koło Naukowe Wschodnie Pogranicze,
• Koło Naukowe Stosunków Międzynarodowych,
• Koło Naukowe Matematyczno-Informatyczne,
• Studenckie Koło Technologii Rozproszonych,
• Informatyczne Koło Naukowe,
• Koło Naukowe Młodych Wolontariuszy,
• Koło Młodych Teoretyków Pedagogiki,
• Koło Naukowe Pedagogiki Specjalnej,
• Naukowe Koło Dydaktyki Ogólnej (Aktywnych Dydaktyków),
• Naukowe Koło Kreatywności,
• Studenckie Koło Naukowe Socjologii Edukacji,
• Artystyczne Koło Teatralne,
• Studenckie Koło Naukowe Andragogów i Gerontologów,
• Studenckie Koło Naukowe Pedagogiki Resocjalizacyjnej,
• Koło Kabaretowe „Urwani”,
• Studenckie Koło Naukowe „Animacji Cooltury”,
• Koło Naukowe Pedagogiki Przedszkolnej,
• Naukowe Koło Filmoznawcze,
• Studenckie Koło Edukacji Międzykulturowej,
• Studenckie Koło Naukowe Teorii Wychowania i Praktyki Pedagogicznej,
• Akademickie Koło Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży,
• Studencka Poradnia Prawna Pracownia na Wydziale Prawa UwB,
• Koło Prawa Zarządzania Funduszami Europejskimi,
• Koło Naukowe Prawa Finansowego,
• Wydziałowe Koło Piłkarskie „Strzelec”,
• Studenckie Koło Prawa Podatkowego,
• Studenckie Koło Prawa Administracyjnego,
• Koło Naukowe Prawa Pracy,
• Studenckie Koło Miłośników Prawa i Kultury Antycznej,
• Studenckie Koło Nauk Penalnych,
• Studenckie Koło Prawa Gospodarczego,
• Towarzystwo Przyjaciół Prawa Konstytucyjnego,
• Koło Naukowe Prawa Międzynarodowego i Praw Człowieka,
• Koło Nauk Cywilistycznych,
• Koło Naukowe Prawa Europejskiego,
• Koło Naukowe Prawa Własności Intelektualnej, Mediów i Internetu,
• Koło Naukowe Prawa Karnego i Kryminologii,
• Studenckie Koło Filozofii Prawa,
• Międzywydziałowy Klub Szachowy „DRAGON2005”,
• Studenckie Koło Historii Prawa,
• Koło Naukowe Teorii Społecznych,
• Your Erasmus Support (YES),
• Akademicki Klub Wędkarski – AKW „ROBAL”,
• Koło Naukowe Prawa Ochrony Środowiska,
• Koło Naukowe Towarzystwo Wiedzy Obronnej,
• Koła Naukowego Prawa Sportowego,
• Koło Naukowe Prawa Medycznego i Farmaceutycznego „PRO HUMANAE VITAE”.

Wszystkie te organizacje mają na celu wsparcie akademickie oraz integrację studentów z różnych dziedzin, co sprzyja dynamicznemu rozwojowi naukowemu i osobistemu. Uczestnictwo w kołach naukowych to wspaniała okazja do zdobywania doświadczeń, które mogą pomóc w przyszłej karierze zawodowej.

Towarzystwa (oddziały na UwB)

Na Uniwersytecie w Białymstoku działają różnorodne towarzystwa naukowe, które skupiają się na poszczególnych dziedzinach wiedzy. Oto lista niektórych z nich:

• polskie towarzystwo chemiczne,
• polskie towarzystwo fizyczne,
• polskie towarzystwo hydrobiologiczne,
• polskie towarzystwo psychologiczne,
• polskie towarzystwo socjologiczne.

Doktorzy honoris causa

Uniwersytet w Białymstoku może poszczycić się niezwykle zasłużonym gronem doktorów honoris causa, którzy przyczynili się do rozwoju nauki i kultury. Pełna lista wyróżnionych osobistości jest imponująca i zasługuje na szczegółowe przedstawienie.

• Jerzy Giedroyc,
• Ryszard Kaczorowski,
• Marcel Morabito,
• abp Sawa (Metropolita warszawski i całej Polski),
• Andrzej Stelmachowski,
• Andrzej Wyczański,
• abp Edward Ozorowski (Metropolita Białostocki),
• Keiichi Yamanaka,
• Brunon Hołyst,
• Jerzy Wilkin,
• Ewa Wipszycka,
• Alina Kowalczykowa,
• Halina Krukowska,
• Leszek Borysiewicz,
• Jerzy Maksymiuk,
• Adam Hulanicki,
• Zbigniew Galus,
• Reinhard Selten.

Warto również zwrócić uwagę na innych wybitnych absolwentów uniwersytetu, którzy znacząco wpłynęli na różne dziedziny wiedzy i życia społecznego.

---

Oceń: Uniwersytet w Białymstoku

---